yr argyfwng tai a thwristiaeth gymunedol

Mae bron i 60% o bobl leol yn cael eu prisio allan o’r farchnad dai yng Ngwynedd;

​

Roedd 39% o dai a werthwyd yng Ngwynedd yn 2017/18 yn ailgartrefi;

​

Mae 6,849 neu 10.77% o stoc dai Gwynedd yn dai gwyliau neu’n ail gartrefi o’i gymharu â chyfartaledd Cymru o 2.56%.

​

Yn Nantlle, Blaenau Ffestiniog a Dyffryn Ogwen, mae mwy o gartrefi yn cael eu troi yn AirB&B

PWRPAS

​

• Cadw stoc tai yn lleol

​

• Datblygu busnesau gwyliau cymunedol dan berchnogaeth leol fydd yn creu gwaith twristiaeth gymunedol i bobl leol

​​

• Defnyddio’r holl elw tuag at gynllun i brynu ac adnewyddu tai cymdeithasol.

CYFARFOD

AGORED

Cynhaliwyd cyfarfod llwyddiannus iawn ar y 16eg o Chwefror yn trafod yr argyfnwg tai a thwristiaaeth, a gweld beth oedd barn bobl i'r cynlluniau gwahanol roedd Partneriaeth Ogwen yn ei gynnig.

​

Byddwn ni'n dal i drafod y camau cywir ymlaen i ddelio gyda'r argyfwng mewn ffordd sy'n bodloni pawb yn y gymdeithas.

Mae Dolan yn ymwybodol sut mae twristiaeth yn elwa ar gyfoeth a harddwch ein hardal a mae hynny’n gynyddol wir yng nghyswllt stoc tai ein cymunedau sy’n cael eu datblygu’n AirB&B neu’n ailgartrefi.

Dyma realiti cymunedau ar draws Cymru ac ardaloedd eraill ar draws Prydain. Ein bwriad ni felly yw herio’r sefyllfa yma o’r gwaelod i fyny gan edrych ar fodelau perchnogaeth gymunedol o dai gwyliau.

A oes cyfle i ni ym Mro Ffestiniog, Dyffryn Nantlle a Dyffryn Ogwen i brynu tai gwyliau a’u rhedeg fel enghreifftiau o arfer da yn nhermau twristiaeth gymunedol a chadw’r holl elw i’w ailfuddsoddi yn lleol?

Cymunedoli Tai Gwyliau  - Canllaw Dolan i helpu cymunedau i brynu a datblygu tai gwyliau.

Mae’r canllaw yma yn crynhoi gwaith sydd wedi digwydd fel rhan o brosiect Tai a

Thwristiaeth Cymunedol Dolan. Mae’r adroddiad yn seiliedig ar ymchwilio, ymgynghori a

chyd-weithio gyda mentrau cymdeithasol a chymunedau a busnesau twristiaeth cymunedol

dalgylch Dolan a thu hwnt. Ar sail yr ymchwil, rydym wedi bod yn cynllunio model o

berchnogi bythynnod gwyliau i’w rhedeg yn gymunedol a hynny ar sail pryniant dau eiddo – un at bwrpas rhentu yn lleol a’r llall at bwrpas ei redeg fel menter ty gwyliau cymunedol gyda’r olaf yn sybsideiddio’r llall. Rydym hefyd wedi llunio modelau o becynnau twristiaeth gymunedol.  

Bwriad y canllaw yw helpu cymunedau i

• adnabod adeilad addas yn eu cymunedau,

• wybod sut i brynu neu werthu eiddo yn gymunedol,

• gyllido’r pryniant trwy gynllun cyfranddaliadau cymunedol neu fenthyciadau,

• ddatblygu’r fenter gydag egwyddorion twristiaeth cymunedol yn sail i’r gweithredu – o’r rheoli a marchnata i’r glanhau a’r gweinyddu o ddydd i ddydd,

• greu elw cymunedol fydd ar gael i’w ailfuddsoddi mewn stoc tai cymdeithasol yn ein cymunedau.

Yr egwyddorion sydd wedi llywio’r canllaw yw –

• Mae twristiaeth yn rhan o economi tair ardal Dolan ond credwn fod mwyafrif budd y diwydiant yn cael ei dynnu o’n cymunedau.

• Mae Dolan eisiau meithrin diwydiant twristiaeth gymunedol iach ER BUDD ein cymunedau, nid ar draul ein cymunedau.

• Mae Dolan yn cydnabod ac yn gwrthwynebu’r problemau sy’n dod o or-dwristiaeth a’i effaith negyddol ar gymunedau, iaith a diwylliant ein ardaloedd.

• Mae Dolan yn cefnogi ymgyrchoedd sy’n galw am reoli twristiaeth I sicrhau fod cartrefi a chymunedau yn cael eu gwarchod am genedlaethau i ddod.

• Mae gan bawb yr hawl i gartref a mae’r hawl sylfaenol honno uwchlaw unrhyw fentro cymunedol i sefydlu tai gwyliau cymunedol.

• Mae Dolan hefyd yn credu fod angen i gymunedau elwa o’r diwydiant twristiaeth gan berchnogi elfennau ohono i greu budd cymunedol.

• Cymunedoli Tai Gwyliau  - Canllaw Dolan i helpu cymunedau i brynu a datblygu tai gwyliau.